Blog

Στον όρο Ιατρική Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή περιλαμβάνονται οι μέθοδοι με τις οποίες επιτυγχάνεται κυοφορία με άλλο τρόπο, πλην της φυσιολογικής ένωσης άνδρα και γυναίκας και οι οποίες εφαρμόζονται σε ειδικά οργανωμένες μονάδες ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής (Μ.Ι.Υ.Α.). Επιτρέπεται η έρευνα στα ανθρώπινα γονιμοποιημένα ωάρια που θα οδηγήσει σε εγκυμοσύνη ή όχι, υπό ειδικές προϋποθέσεις που ορίζονται στον Νόμο. Αντίθετα, απαγορεύεται η κλωνοποίηση για αναπαραγωγικούς σκοπούς, η δημιουργία χιμαιρών και υβριδίων και η επιλογή φύλου, εκτός αν πρόκειται να αποφευχθεί σοβαρή κληρονομική νόσος που συνδέεται με το φύλο. Οι μέθοδοι Ι.Υ.Α. εφαρμόζονται σε ενήλικα πρόσωπα μέχρι την ηλικία φυσικής ικανότητας αναπαραγωγής του υποβοηθούμενου προσώπου. Σε περίπτωση που το υποβοηθούμενο πρόσωπο είναι γυναίκα, ως ηλικία φυσικής ικανότητας αναπαραγωγής νοείται το πεντηκοστό έτος (50 ετών).

Η εφαρμογή τους σε ανήλικα πρόσωπα επιτρέπεται κατ εξαίρεση λόγω σοβαρού νοσήματος που επισύρει κίνδυνο στειρότητας, για να εξασφαλιστεί η δυνατότητα τεκνοποίησης.

Ως προς τις υποχρεώσεις του ιατρού προς τον ασθενή πρέπει να αναφέρουμε ότι με την παρ. 2 του άρθρου 30 του Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας επιβάλλονται στον ιατρό συγκεκριμένες υποχρεώσεις κατά την εφαρμογή μεθόδων της Ιατρικής Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής εντός του πλαισίου παροχής ιατρικών υπηρεσιών και της σχέσης ιατρού και ασθενούς. Ως πρώτη κατονομάζεται η υποχρέωση του ιατρού να συζητά και να ενημερώνει για τις θετικές και αρνητικές συνέπειες των μεθόδων της Ιατρικής Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής. Η συζήτηση με τον ιατρό θα πρέπει να περιλαμβάνει διάλογο εκ του σύνεγγυς με τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα και τη με λεπτομερειακό και κατανοητό τρόπο απάντηση στα ερωτήματα και στους προβληματισμούς των ενδιαφερόμενων.

Η ενημέρωση προβλέπεται ως υποχρέωση αληθείας ιατρού έναντι του ασθενούς και μάλιστα ο ιατρός πρέπει σύμφωνα με το άρθρο 11 παρ. 3 του Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας να επιδεικνύει ιδιαίτερη προσοχή κατά την ενημέρωση. Σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ. 1 του Ν. 3305/2005 η ενημέρωση περιλαμβάνει τη διαδικασία , τους πιθανούς κινδύνους τις εναλλακτικές λύσεις αλλά και τα αναμενόμενα αποτελέσματα των μεθόδων της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής (Ι.Υ.Α.).

Μετά την παροχή των  ειδικών αυτών πληροφοριών τα εν λόγω πρόσωπα πρέπει να χορηγήσουν εγγράφως τη συναίνεσή τους για να εφαρμοσθεί η επιλεγείσα μέθοδος.

Κατά την εφαρμογή των μεθόδων της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής επιβάλλεται στον ιατρό ο σεβασμός της προσωπικότητας του ανθρώπου και της ελεύθερης και σοβαρής βούλησης που σχηματίζεται έπειτα από την πλήρη και τεκμηριωμένη ενημέρωση ως ειδικότερη έκφανση της προσωπικότητας. Η ελεύθερη και σοβαρή βούληση εκφράζεται με την παροχή ή μη συγκατάθεσης στις μεθόδους της ΙΥΑ και ο σεβασμός της ακόμη και αν δεν κατανομάζεται ρητά στο άρθρο 30 του Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας αποτελέι προυπόθεση για την νομότυπη εφαρμογή των εν λόγω μεθόδων.

Τέλος πρέπει να επισημανθεί ότι υφίσταται υποχρέωση του ιατρού αποχής από κάθε επιχείρηση ή προσπάθεια βιομηχανοποίησης της διαδικασίας της ΙΥΑ που θα αναιρούσε την απαιτούμενη εξατομίκευση τους στα δεδομένα της εκάστοτε περίπτωσης.

Γίνεται λοιπόν σαφές ότι οι μέθοδοι της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής (Ι.Υ.Α.) πρέπει να εφαρμόζονται με τρόπο που εξασφαλίζει το σεβασμό της ελευθερίας του ατόμου και του δικαιώματος της προσωπικότητας και την ικανοποίηση της επιθυμίας για απόκτηση απογόνων, με βάση τα δεδομένα της ιατρικής και της βιολογίας, καθώς και τις αρχές της βιοηθικής.